Chwefror 2012

Cyfnod llwm o’r flwyddyn? Na ofidiwch – mae digon yn digwydd yn Barn i’ch cadw’n ddiddig drwy’r mis bach. Mae Richard Wyn Jones yn gondemniol o adolygiad mewnol Plaid Cymru, Alun Lenny’n pryderu am ddyfodol y mentrau iaith yn sgil toriadau, Andrew Misell yn llawenhau fod dyfodol cwrs rasio ceffylau Ffos Las yn ddiogel, a Dafydd Glyn Jones yn dychmygu beth fyddai barn Emrys ap Iwan am Gymru 2012 petai’n dod yn ôl heddiw. Tro Catrin Finch yw hi i gael ei holi yng Nghyfweliad Barn, mae John Emyr yn dweud pam y mae Oriel Bortreadau Genedlaethol yr Alban ar ei newydd wedd yn esiampl i Gymru, ac mewn cyfres newydd o’r enw ‘Fy Hoff Lun’ mae Luned Rowlands yn dweud sut y daeth Wil Cwac Cwac i fyw ar wal ei chegin. Arferion darllen plant sydd dan sylw gan Beca Brown, tra mae Bedwyr ab Iestyn yn dweud pam mae’n rhaid cael e-lyfrau Cymraeg. Mae priodas ar y gorwel i Chris Cope ac mae John Pierce Jones yn cofio’i gyfarfyddiad ‘bythgofiadwy’ gyda Brenhines ein Llên.

Cwrs y Byd: Ffiniau Nid Cyffiniau

Vaughan Hughes

Pwy ddwedodd nad yw tyrcwn yn pleidleisio o blaid y Nadolig? Mewn ymdrech i dawelu cynddaredd y cyhoedd yn sgil sgandalau’r treuliau haerllug a hawliwyd gan rai gwleidyddion y penderfynwyd gostwng nifer yr Aelodau Seneddol a etholir i San Steffan.

Gyda hynny mewn golwg fe orchmynnwyd Comisiynau Ffiniau pob un o wledydd Prydain i ail-lunio’r map etholaethol. Fu dim ymgynghori ymlaen llaw efo’r Comisiynau. Gorfodwyd nhw i weithredu o fewn y canllawiau haearnaidd a osodwyd ar eu cyfer gan lywodraeth glymblaid y Con-Dem-niedig Cameron a Clegg.

Vaughan Hughes
Mwy

Camu ’Mlaen: Adfywio Plaid Cymru. Go brin!

Richard Wyn Jones

Dadansoddiad damniol Cyfarwyddwr Canolfan Llywodraethiant Cymru o ymgais hollol annigonol a diffygiol Plaid Cymru i ganfod sut a pham y mae ganddi bellach lai o seddau na’r Ceidwadwyr yn Senedd Cymru.

Daeth yn ffasiwn bellach i bleidiau gwleidyddol sydd wedi profi canlyniad etholiadol siomedig ymateb trwy sefydlu rhyw fath o adolygiad mewnol. Ceir hyd yn oed eirfa arbennig – neu gyfres o ystrydebau – sy’n nodweddu prosesau o’r fath. Dyma gyfnod: ‘gwrando’; ‘dysgu’r gwersi priodol’; ‘ailgysylltu gyda gwerthoedd sylfaenol’; ac ‘adfywio’.

Richard Wyn Jones
Mwy

Clychau Priodas

Chris Cope

Roeddwn wedi cael breuddwyd am Kristin rai nosweithau ynghynt. Gwraig Eric yw Kristin; bûm i ac yntau’n ffrindiau gorau ers 25 mlynedd ac rydw i’n nabod ei wraig ers degawd o leiaf. Wn i ddim pam, ond rhywsut penodwyd y ddau gan fy isymwybod i fod yn llais rheswm a moesoldeb yn fy mreuddwydion. Hynny yw, pryd bynnag y bydd gennyf benderfyniad mawr i’w wneud, neu gwestiynau anodd i’w hateb, daw’r ddau ataf yn fy nghwsg i ddweud y plaendra.

Chris Cope
Mwy

O Ewrop – Ms Jonesova, Merch Mrs Jones

Dafydd ab Iago

Ers imi gychwyn ysgrifennu’r golofn hon yn 2008 rydw i wedi osgoi trafod materion personol. Ond maddeuwch i mi’r mis hwn am wyntyllu rhywbeth sy’n agos iawn at fy nghalon, sef cyfenw ein hail blentyn sydd i fod i gyrraedd ym mis Mehefin.

Dafydd Ab Iago
Mwy

Meistres y Tannau

Pwyll ap Siôn

Y mis hwn bydd Catrin Finch yn perfformio yn ei chyngerdd cyntaf ers diwedd yr haf diwethaf, yn dilyn seibiant yn ei gyrfa. Bu’n sôn wrth Barn am yr her o gadw cydbwysedd rhwng gwaith a bywyd teuluol, am ei phrosiectau diweddaraf gyda’r delyn, ac am y modd y mae’n dal i weld posibiliadau newydd cyffrous yn yr offeryn o hyd.

Pwyll Ap Siôn
Mwy