Mawrth 2010

O Epynt i Esperanto, o John Terry i wleidydd rhyfeddaf America, ac o recordiau Saesneg ar Radio Cymru i J. D. Salinger … darllenwch farn Hefin Wyn, Euros Lewis, Dafydd ab Iago, Dot Davies, Andy Misell, Beca Brown ac Elin Llwyd Morgan. Ac ochr yn ochr ag adolygiad Gruffudd Owen o Y Gofalwr, mae Roger Owen ac Ian Rowlands yn gofyn beth nesa’ i’r theatr Gymreig. Am fersiwn lawnach o erthygl Ian Rowlands yn y cylchgrawn, ewch i’r ddewislen uchod, dewis ‘O’r Cylchgrawn Cyfredol’, a chlicio ‘Erthyglau’.

Llwyfan i Freuddwydion

Ian Rowlands

Mae’r newyddion am ymadawiad Cyfarwyddwr Artistig Theatr Genedlaethol Cymru â’r cwmni wedi ysgogi trafodaeth o’r newydd am anghenion ac amcanion y theatr Gymraeg a Chymreig. Dyma farn IAN ROWLANDS.  

 

Ian Rowlands
Mwy

Owen Meilir: Kyffin y Dyn Tlawd

Michael Bayley Hughes

Mae Cymru’n hen gyfarwydd â beirdd gwlad. Ond ym Môn mae arlunydd gwlad yn cynhyrfu dyfroedd tawel a chysurus y byd celf. 

 

Michael Bayley Hughes
Mwy

Y Bobl Biau’r Cyfrwng – O Ddifri

Bethan Kilfoil

Er bod Iwerddon, drwy deledu lloeren, yn derbyn cannoedd o sianeli radio a theledu, mae’r wlad yn hynod o driw i raglenni o Iwerddon ac am Iwerddon. Yno nid yw materion cyfoes yn cael eu hystyried yn ymylol. Ac mae un sioe yn arbennig wedi arwain, yn ogystal ag adlewyrchu, y newidiadau a fu yn y gymdeithas Wyddelig.

Bethan Kilfoil
Mwy

Radio Pop a Radio Pawb

Robat Gruffudd

Yn sgil cwynion o sawl cyfeiriad am natur rhaglenni Radio Cymru, gostyngiad sylweddol yn ddiweddar yn nifer y gwrandawyr, heb sôn am y toriad yn incwm breindal i gerddorion Cymraeg, onid creu ail donfedd yw’r ateb amlwg? 

Dyma hi’n wyl Dewi – amser cystal â’r un i gyflwyno syniad i’r Genedl. Nid syniad hollol newydd efallai – mae rhai wedi awgrymu rhywbeth tebyg o’r blaen – ond yn hytrach un sy’n cydio wrth drafodaethau a fu yn nhudalennau Barn o’r blaen yn lled ddiweddar. 

Robat Gruffudd
Mwy

Cwrs y Byd - Pennaeth newydd Bangor

Vaughan Hughes

Wrth i Barn fynd i’r wasg mae Bwrdd yr Iaith yn cynnal ymchwiliad i ganfod a yw Prifysgol Bangor fel sefydliad ‘wedi methu â chyflawni ei gynllun iaith wrth hysbysebu am Is-Ganghellor’. Asgwrn y gynnen, wrth reswm, yw penderfyniad dadleuol Bangor i beidio â gwneud y gallu i siarad Cymraeg yn hanfodol na hyd yn oed yn ddymunol ar gyfer y person a benodir i olynu’r Athro Merfyn Jones. Gadawaf oblygiadau cyfreithiol hynny i Gwion Lewis sy’n trafod y mater efo’i dreiddgarwch dadansoddol arferol yn y rhifyn hwn (gweler tudalen 5).

Vaughan Hughes
Mwy

Y ‘Saint’ yn eu Gogoniant

Menna Baines

 

 Holi Angharad Price am ei nofel newydd

Go brin y byddai neb yn anghytuno mai O! Tyn y Gorchudd yw un o’r nofelau gorau i ennill y Fedal Ryddiaith yn y blynyddoedd diweddar. Yn ogystal â phlesio beirniaid y Fedal yn Eisteddfod Genedlaethol 2002, dyma Lyfr y Flwyddyn yn 2003. Stori Rebecca Jones (chwaer i daid yr awdur) oedd y nofel, ac fe gafodd ei chanmol am geinder yr ysgrifennu, angerdd a thynerwch y portread o fywyd un teulu a’i darlun hudol o gynefin y teulu hwnnw, sef cwm Maesglasau ym Meirionnydd. Yn awr, mae O! Tyn y Gorchudd ar fin ymddangos mewn cyfieithiad Saesneg o waith Lloyd Jones, o dan y teitl The Life of Rebecca Jones.

 

Menna Baines
Mwy