Tachwedd 2009 / Rhifyn 562

RHIFYN TACHWEDD AR WERTH YN AWR 

Beth arall sydd yn rhifyn Tachwedd? Yr ateb yw rhagor o ysgrifennu treiddgar ar bob math o bynciau, er enghraifft Gwion Lewis yn trafod y Gorchymyn Iaith, Dot Davies yn sôn am arian mawr y byd pêl-droed, Sioned Webb yn parhau â’i chyfres  ar gyfansoddwyr Cymreig, a Beca Brown yn gofyn beth yw’r holl ffws yngl?n â gwerthu alcohol ar faes Eisteddfod yr Urdd. Ac mewn rhifyn lle mae’r Gweinidog Treftadaeth yn mynegi pryderon am gyflwr y theatr Gymraeg, mae ein hadolygydd Roger Owen yn cael ei siomi yn nrama newydd Meic Povey. Hyn oll a llawer mwy!

 

Chwalfa

Huw Edwards

Mae’r darlledwr newyddion ar fin cyhoeddi cyfrol yn adrodd hanes capeli tref sy’n agos at ei galon. Ond wrth ymfalchïo yn hanes capeli Llanelli, mae’n arswydo at y modd y mae cynifer o’r adeiladau hyn – fel addoldai eraill ledled Cymru – wedi eu hesgeuluso nes maent mewn cyflwr enbydus. Ac mae’n galw am weithredu buan i achub y rhai sydd ar ôl.

Huw Edwards
Mwy

Bwyell Cameron

Richard Wyn Jones

Mae David Cameron â’i fryd ar leihau’r nifer o aelodau seneddol yn Nhy’r Cyffredin dan gochl arbed arian. Byddai hynny hefyd yn fanteisiol yn etholiadol i’r Ceidwadwyr. Beth tybed fyddai effaith hynny ar Gymru? Nid ar ein cynrychiolaeth yn San Steffan yn unig, ond yn y Cynulliad yn ogystal.

Richard Wyn Jones
Mwy

Colli Mam

John Pierce Jones

Un o golledion chwerwaf bywyd sy’n cael y sylw pennaf yn y bennod ddiweddaraf o ddyddiadur y Dyn Mynd a Dwad.

 

John Pierce Jones
Mwy

Afon v Llyfrgell

Elin Llwyd Morgan

Hwyrach fy mod i ar ei hôl hi braidd yn trafod dwy nofel arobryn Eisteddfod y Bala, ond ar y llaw arall hwyrach mai dyma’r adeg orau i wneud hynny, ar ôl i’r holl heip dawelu.

Peth peryg ydi heip, yn yr un modd â gorganmoliaeth o du beirniaid ac adolygwyr. Nid ’mod i’n amau eu diffuantrwydd, dim ond yn tybio bod yna dueddiad i feirniaid wirioni mwy na darllenwyr cyffredin – yn rhannol o bosib am eu bod nhw mor falch fod yna deilyngdod.  

Elin Llwyd Morgan
Mwy

Cyfiawnder i bawb – gan gynnwys gwleidyddion!

Vaughan Hughes

Dal i lusgo ymlaen mae sgandal y treuliau a hawliwyd gan aelodau seneddol San Steffan. Wrth i Barn fynd i’r wasg datgelwyd bod awdurdodau Cyllid a Thollau Ei Mawrhydi yn amau 27 ohonyn nhw o dorri’r gyfraith drwy osgoi talu trethi. Am y tro cyntaf yn f’oes mae gen i bob cydymdeimlad efo’r Dyn Treth. Does dim cyfiawnhad yn y byd dros y modd yr oedd aelodau seneddol yn prynu tai efo’n cymorth ariannol ni, drethdalwyr, ac yna’n gwerthu’r cyfryw dai, am elw sylweddol, heb dalu’r un geiniog o dreth cyfalaf.   

Vaughan Hughes
Mwy